کلامپ متر یک ابزار الکتریکی است که در آن یک مولتی متر دیجیتال ساده با یک سنسور جریان ترکیب شده است. گیره ها جریان را اندازه گیری می کنند. کاوشگرها ولتاژ را اندازه گیری می کنند. داشتن یک فک لولایی متصل به یک برق متر به تکنسین ها این امکان را می دهد که فک ها را در اطراف سیم، کابل یا رسانای دیگر در هر نقطه از سیستم الکتریکی محکم کرده و سپس جریان را در آن مدار بدون قطع یا خنثی سازی آن اندازه گیری کنند. کلامپ متر در زیر قالب های پلاستیکی خود، فک های سخت از آهن فریت تشکیل شده اند و برای تشخیص، تمرکز و اندازه گیری میدان مغناطیسی ایجاد شده توسط جریان هنگام عبور از یک رسانا طراحی شده اند. در سنجش جریان با مولتی متر در کاربردهای صنعتی، محدودیت‌هایی داریم که عملاً مولتی متر را در آن کاربردهای سنجش جریان تقریباً بلا استفاده می کند. با هدف از میان بردن این محدودیت ها «کلمپ متر» ابداع شده است. از آنجا که کلمپ متر بر مبنای القای جریان کار می‌کند، پس برای سنجش جریان عبوری از سیم یا هر هادی، نیازی به اتصال الکتریکی نیست و بنابراین نیازی نیست که برق مصرف کننده را قطع کنیم و آمپرمتر را از طریق پروب در مسیر عبور جریان قرار دهیم. اینکه برای سنجش جریان مصرف کننده نیازی به قطع برق نیست خود یک مزیت بزرگ است. و قدر این مزیت را برقکاران ساختمان و صنعتی که در پروژه های عملی با این مورد برخورد کرده‌اند به خوبی می دانند. پیشنهاد میکنم مقاله آموزش کار با مولتی متر را هم مطالعه بفرمایید تا دانش تان نسبت به این قضیه تکمیل تر شود.

چرا از کلامپ متر استفاده می شود؟

کلامپ متر به دو دلیل به ابزارهای متداول تبدیل شده اند:

ایمنی کلامپ متر به برقکاران اجازه می دهد از روش قدیمی برش در سیم و قرار دادن خطوط تست متر در مدار برای اندازه گیری جریان خطی دیگر استفاده نکنند. فک های کلامپ متر نیازی به لمس رسانا در هنگام اندازه گیری ندارند.
راحتی در طول اندازه گیری، لازم نیست که جریان حامل مدار را خاموش کنید - افزایش زیادی در کارایی.

کلامپ متر برای اندازه گیری سطح بالای جریان ترجیح داده می شود. DMM ها نمی توانند 10 آمپر جریان را بیش از 30 ثانیه اندازه گیری کنند بدون اینکه خطری به دستگاه وارد شود. 

برای سنجش جریان با استفاده از مولتی متر باید این دستگاه را بصورت سری قرار دهیم، به این صورت که سیم حامل جریان باید قطع شود، و پروب قرمز رنگ به یک سر سیم و پروب مشکی رنگ هم به سر دیگر سیم وصل می شود تا مولتی متر بتواند جریان عبوری از این سیم را اندازه گیری کند. معمولاً در مولتی مترهای میان رده، این جریان حداکثر ۱۰ آمپر  و در مولتی مترهای بالا رده حداکثر ۲۰ آمپر را می توانیم بصورت سری اندازه بگیریم. و اندازه گیری جریان های بالاتر قطعاً به دستگاه آسیب میزند. بنابراین با فرض اینکه بتوانیم مولتی متر را در کاربردهای صنعتی، در مسیر جریان مصرف کننده ببندیم، باز هم محدودیت جریان قابل سنجش آن باعث می شود از آن نتوانیم در کابردهای صنعتی که عموماً در آنها قصد سنجش جریان بالا را داریم استفاده کنیم. ولی در کلمپ مترها به این صورت نیست و در بعضی مدل ها این دستگاه می تواند ۴۰۰ تا ۳۰۰۰ آمپر را هم اندازه گیری کند.

موارد استفاده از کلامپ متر
کلامپ متر در تجهیزات صنعتی، کنترل های صنعتی، سیستم های الکتریکی مسکونی/تجاری/صنعتی و HVAC تجاری/صنعتی استفاده می شود. آنها عمدتا برای موارد زیر استفاده می شوند:

خدمات: برای تعمیر سیستم های موجود بر اساس نیاز.
نصب و راه اندازی: برای عیب یابی مشکلات نصب ، آزمایشات نهایی مدار را انجام دهید و هنگام نصب تجهیزات الکتریکی بر برق کاران کارآموز نظارت کنید.
تعمیر و نگهداری: برای انجام تعمیر و نگهداری برنامه ریزی شده و پیشگیرانه و همچنین عیب یابی سیستم.

انواع کلامپ متر

سه نوع کلامپ متر وجود دارد:

کلامپ متر ترانسفورماتور جریان: فقط جریان متناوب (ac) را اندازه گیری کنید.
کلامپ متر هال افکت: جریان متناوب و جریان مستقیم (ac و DC) را اندازه گیری کنید.
کلامپ متر انعطاف پذیر: از سیم پیچ روگوفسکی استفاده کنید. اندازه گیری ac فقط ؛ مناسب برای اندازه گیری در فضاهای تنگ

نحوه استفاده از کلمپ متر 

نحوه استفاده از کلمپ متر مساله بسیار مهمی است و در صورتی که آن را به درستی درک نکنیم، نمی توانیم از این ابزار ارزشمند، حداکثر استفاده را ببریم. در تست جریان AC مجاز هستیم که در آنه واحد فقط یکی از سیم‌های فاز یا نول را در داخل حلقه قرار دهیم و جریان را بخوانیم. با توجه به اینکه جریان از سیم فاز وارد مصرف کننده می شود، آنرا تغذیه می کند و از سیم نول به منبع باز می گردد، اگر هر دو سیم فاز و نول را همزمان داخل حلقه کلمپ متر قرار دهیم، به دلیل این که این دو جریان یکسانند و در جهت عکس یکدیگر هستند، اثر یکدیگر روی کلمپ متر را خنثی می‌کنند و کلمپ متر عملاً رقم معناداری را نمی تواند به ما نمایش دهد و اندازه گیری جریان مصرف کننده طبیعتاً امکان پذیر نخواهد بود.
در اینجا لازم است به نکته ای اشاره کنیم که برابر بودن جریان سیم فاز و جریان سیم نول فقط در شرایط نرمال یعنی در شرایطی که نشتی نداریم اتفاق می افتد. بدین معنا که در شرایطی که نشتی زمین داریم جریانهای سیم فاز و سیم نول یکسان نخواهند بود زیرا در این شرایط، بخشی از جریان از زمین به منبع باز می گردد.